Jak zasygnalizowała mi ostatnio czytelniczka bloga, jeszcze nie wszyscy (w tym sądy) zorientowali się, że obowiązuje nas (i inne kraje Unii Europejskiej) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego (w skrócie rozporządzenie 650/2012). Jak zwykle w przypadku nowych regulacji problemy pojawią się dopiero „w praniu” – będę się starała o tym pisać.
Dzisiaj o odrzuceniu spadku – w trzech aspektach: formie prawnej, w jakiej należy złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku, żeby było skuteczne, właściwości sądu do odebrania oświadczenia o odrzuceniu spadku, ocenie konsekwencji odrzucenia spadku i.
Oświadczenie o odrzuceniu spadku musi być złożone w odpowiedniej formie, żeby było ważne (np. w formie aktu notarialnego). Forma oświadczenia o odrzuceniu spadku – żeby oświadczenie było ważne – powinna odpowiadać albo:
- prawu właściwemu dla ogółu spraw dotyczących spadku, tj. prawu państwa, w którym zmarły miał miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci chyba, że
- wyjątkowo ze wszystkich okoliczności sprawy jasno wynika, że w chwili śmierci zmarły był w sposób oczywisty bliżej związany z państwem innym niż państwo, w którym miał zwykłe miejsce pobytu. Wtedy prawem właściwym dla dziedziczenia jest prawo tego innego państwa), albo
- prawu państwa, w którym składane jest oświadczenie, ewentualnie
- wybranemu przez spadkodawcę prawu państwa, którego spadkodawca posiadał obywatelstwo.
Sądem właściwym do przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku jest nie tylko sąd spadku (punkty 1 – 4), ale także sąd zwykłego miejsca pobytu osoby, która chce złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku, jeżeli tylko na mocy prawa państwa zwykłego pobytu tej osoby jest dopuszczalne złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku przed sądem (nie każde prawo przewiduje możliwość odrzucenia spadku).
Konsekwencje odrzucenia spadku (także złożonego przed sądem miejsca pobytu osoby odrzucającej spadek) ocenia się według prawa właściwego dla ogółu spraw dotyczących spadku (czyli znów punkty 1 – 4). Można więc odrzucić spadek przed sądem w państwie X, a konsekwencje tej czynności prawnej oceniać wg prawa państwa Y (państwa, którego prawo jest właściwe dla ogółu spraw dotyczących spadku).
Ten dzisiejszy wpis to – przy okazji – próbka języka prawniczego. Języka pozbawionego polotu i nieco zawiłego. Starałam się pisać zrozumiale, ale przyznam – jak to przeczytałam, to mogę tylko żywić nadzieję, że mi się udało.
Dzień dobry!
Artykuł zrozumiały mimo to zastanawiam się jakie prawo i jaki sąd decyduje w przypadku nieletnich urodzonych za granicą?
Czy sąd rodzinny miejsca zamieszkania (Niemcy) ma prawo wydać pozwolenie na odrzucenie spadku przez dziecko czy takie pozwolenie nie będzie w Polsce uznawane ze względu na wyżej opisane rozporządzenie?
Z zezwoleniem sądu na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego to osobna historia. Omawiane rozporządzenie tej kwestii nie dotyczy.