Wpis z dnia 13.05.2011, przeniesiony z www.blog.kancelariaswaczyna.pl
Jeżeli nie otrzymaliśmy należnego nam zachowku, pamiętajmy: upływ czasu działa na naszą niekorzyść. Po jakimś czasie roszczenie się przedawni i będziemy mogli tylko podziękować sobie za bezczynność. Jaki to czas? W świetle najnowszej nowelizacji kodeksu cywilnego, która zacznie obowiązywać w dniu 23. października 2011 r., odpowiedź brzmi: to zależy.
Najpierw wypada powiedzieć, od kiedy należy liczyć termin przedawnienia roszczenia o zachowek. Jeżeli został sporządzony testament, to termin liczy się od daty ogłoszenia testamentu, jeżeli nie ma testamentu i w grę wchodzi dziedziczenie ustawowe, to przedawnienie zaczyna swój bieg od daty otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy). W sytuacji, gdy roszczenie o zachowek kieruje się przeciwko obdarowanemu termin przedawnienia zawsze należy liczyć od daty otwarcia spadku.
Wróćmy do pytania o termin przedawnienia. Wspomniana nowelizacja wprowadza pięcioletni termin przedawnienia. Do 23. października 2011 r., z art. 1007 kodeksu cywilnego wynika trzyletni termin przedawnienia. Jest tak jednak tylko pozornie, gdyż przepis przejściowy wspomnianej nowelizacji wprowadza zasadę stosowania nowego, pięcioletniego terminu do roszczeń o zachowek nieprzedawnionych w dniu 23. października 2011 r. Oznacza to tyle, że jeżeli A zmarł w dniu 22. października 2008 r. i nie pozostawił testamentu, to roszczenie o zachowek przedawni się w dniu 22.10.2011 r. (trzy lata upływa na dzień przed obowiązywaniem nowego przepisu). Śmierć A o dzień później, czyli 23. października 2011 r. będzie skutkowała wydłużeniem terminu przedawnienia do 5 lat. Wydłużenie terminu do 5 lat spowoduje też pozostawienie testamentu przez A. Jeżeli A zmarł w dniu 22. października 2011 r., to ogłoszenie testamentu z całą pewnością nastąpi już po tym dniu.
Jednym słowem kwestia przedawnienia roszczeń o zachowek nieco się skomplikowała. Dla uproszczenia – śmierć spadkodawcy po 22. października 2008 r., bądź ogłoszenie testamentu po tej dacie, oznacza pięcioletni termin przedawnienia
W 1999 r moi rodzice dokonali podziału majątku między swoje dzieci w wyniku czego ja stałam się właścicielką budynków gospodarczych i domu wraz z przynależną do nich działką.Siostry otrzymały działki budowlane,wszystko odbyło się zgodnie z udziałem notariusza i odpowiednimi zapisami w księgach wieczystych.Od tamtego czasu wszystkie remonty i modernizacje wykonujemy my jako właściciele budynków.Rodzice nie sporządzili testamentu bo za życia sprawiedliwie obdarowali wszystkie swoje dzieci.Do chwili obecnej wraz z rodzicami mieszkamy w w/w budynkach i mam pytanie czy w chwili śmierci rodziców,siostry nie będą miały prawa do ubiegania się o zachowek? .Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź,pozdrawiam Katarzyna
Pani Katarzyno, nie potrafię odpowiedzieć na to pytanie z kilku powodów. Po pierwsze i najważniejsze – to za mało danych. NIezależnie jednak od wszystkiego, muszę podkreślić, że nie udzielam w tym miejscu porad prawnych. Zresztą, w Pani sytuacji nie widzę potrzeby zabiegania o taką poradę, bo w chwili obecnej – jak rozumiem – to problem czysto teoretyczny.
„Jednym słowem kwestia przedawnienia roszczeń o zachowek nieco się skomplikowała. Dla uproszczenia – śmierć spadkodawcy po 22. października 2008 r., bądź ogłoszenie testamentu po tej dacie, oznacza pięcioletni termin przedawnienia”
Może być tak ,że śmierć spadkodawcy nastąpiła powiedzmy w roku 1995. A testament został otwarty w czerwcu 2011r przed nowelą, to obowiązuje 3 letni termin.
Dlatego ostatnie dwa zdania z Pani wpisu mogą wprowadzać w błąd.
Dziękuję za zwrócenie uwagi na możliwy błąd w odbiorze mojej wypowiedzi. Mam nadzieję, że uważny czytelnik takiego błedu jednak nie popełni. W Pana przykładzie znaczenie będzie miało otwarcie testamentu, a zatem obowiązywał będzie 5-letni termin przedawnienia, jako nieprzeprzedawniony w dacie wejścia w życie noweli, czyli 23. października 2011 r.
Dzień dobry
Rodzice przepisali gospodarstwo rolne mojemu bratu w 1988 – umowa przekazania gospodarstwa rolnego. Ja nie dostałam nic. Rodzice zmarli w 2005 roku, nie było sprawy spadkowej, nie było ogłoszenia itd. Czy mogę starać się o zachowek, albo o zapłatę z racji tego że „jeśli uprawniony do zachowku, dziedziczy z ustawy wespół z innymi osobami, nie otrzymał należnego mu zachowku, ma przeciwko współspadkobiercom roszczenia o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia” (wyrok SN z dnia 13.02.2004 r., sygn. akt II CK 444/02)
Jak zwykle w takiej sytuacji odpowiem, że nie odpowiem. Nietypowo jednak napiszę, że na pewno nie zamieszczę wpisu na ten temat na blogu. Proszę zgłosić się z tym pytaniem do prawnika w okolicy.
Witam
chciałam się zapytać dlaczego, czy sprawa jest za bardzo skomplikowana, problem w tym że żaden prawnik nie zna odpowiedzi, nie jeden raz już prosiłam o pomoc i nic w zamian nie dostałam.
Tylko dlatego, że nie chciałabym w tym zakresie umieszczać na blogu instruktażu dla spadkodawców, czy spadkobierców. Taki to jest niewdzięczny temat.
Witam
To prawda że czas działa na niekorzyść, ale problem tkwi w tym, od kiedy należy liczyć okres przedawnienia jeśli chodzi o umowę przekazania gospodarstwa rolnego. Przecież to nie jest darowizna, bo tak stwierdził Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z 25 listopada 2005 r III CZP 39/05 OSNC 2006, nr 5, poz. 79, więc nie można liczyć przedawnienia od śmierci spadkodawcy czyli od 2005 r. Więc skoro nie było u nas sprawy spadkowej wydaje mi się że bieg przedawnienia w sprawie o zachowek się nie rozpoczął?
Nie będę polemizowała z orzeczeniem Sądu Najwyższego. Podtrzymuję moją wcześniejszą wypowiedź.
Witam
Nasuwa mi się jeszcze jedno pytanie, jeśli nie było u nas robionej sprawy spadkowej, nie było ogłoszenia, czy można więc mówić o terminie przedawnienia zachowku? Przecież pięcioletni bieg przedawnienia zachowku rozpoczyna się od ogłoszenia.
Z poważaniem
Monika Mucha
Pani Moniko nie jestem prawnikiem i nie znam się na tym.Ale z tego co zostało napisane wydaje się ,że sprawa jest nie do ruszenia.A dlaczego? nie wiem, może warto obejrzeć „drogówkę”
Od siebie, proponuje Pani zamknąć temat dla własnej zdrowotności.
Witam,
Dziękuję za odpowiedź. Życzę wszystkiego dobrego.
Z poważaniem
Monika Mucha
Mam pytanie ,moj maz zmarl marzec 2014 ,bylismy po rozwodzie zostal dom ktory budowalismy razem dzialka jest moja .On ma rodzenstwo czy im bedzie nalezal sie zachowek ,jak wyglada sprawa gdy bym chciala przeprowadzic dom na siebie .Nie mamy dzieci . Bardzo dziekuje za odpowiedz maria
Nie pierwszy raz odpisuję, że nie udzielam porad prawnych na blogu. Proszę udać się do prawnika po poradę.
Mam pytanie, była sprawa spadkowa (dziedziczenie testamentowe), w której ja i mój już nie żyjący mąż odziedziczyliśmy cały majątek po teściu w części 1/2 każde z nas.
Teraz rodzeństwo brata, czyli mojego męża, a dzieci teścia domagają się zachowku ode mnie. Teściu zmarł w maju 1991 roku, a o otwarcie i ogłoszenie testamentu było w lipcu 1991 r.
Wg art. 1007 kc termin roszczenia wynosi pięć lat lub wcześniej był trzyletnim okresem.
Czy mają prawo do zachowku ? Wiedziały o testamencie, a zaprzeczają że nie.
Już wniosły pozew o zachowek, więcej nawet jeśli cale gospodarstwo jest warte.
„Bieg przedawnienia roszczenia o udział w schedzie nie rozpocznie się, jeśli uprawniony nie wie o swoim prawie.” (Wyrok SN z dnia 17 września 2010 r., sygn. II CSK 178/10)
one doskonale wiedziały o swoich prawach.
Pozdrawiam
Janina
Proszę udać się do prawnika. Nie udzielam porad prawnych na blogu.
Dobry wieczór.
Pragnę zapytać się co mam zrobić.
Mój dziadek ze strony mojego ojca miał samotnego brata,który nie miał dzieci. Ten brat zmarł ok.17-20 lat temu. Przekazał prawdopodobnie swoje gospodarstwo rolne sąsiadom. Mój ojciec nie żyje już od 14 lat i nie dochodził żadnych praw po zmarłym bezdzietnym stryju. Dwa dni temu sąsiedzi, którym stryj mojego ojca przekazał podobnoż gospodarstwo rolne zadzwonili do mnie i mojej mamy z prośbą o przesłanie dokumentów dotyczących aktu zgonu mojego ojca i mojego aktu małżeństwa. Co może być przyczyną,że po prawie 20 latach ludzie Ci chcą dokumentów dotyczących śmierci mojego Taty i mojego związku małżeńskiego??Jestem jedynaczką.Czy wysłać te dokumenty? Dziękuję z góry za odpowiedź.Pozdrawiam.Emilia
Obowiązku Pani nie ma. Natomiast nie odpowiem, co może być przyczyną (mogę zgadywać, ale przecież nie o to chodzi). Najprościej po prostu zapytać sąsiadów.
Witam. Mam 17 lat i właśnie się dowiedziałem, że znajomy mamy który zmarł dwa miesiące temu był moim ojcem biologicznym. Jego żona i córka dowiedziały się o moim istnieniu kiedy miałem 5 lat i aby uniemożliwić mi dziedziczenie majątku po ojcu żona sporządziła z nim u notariusza rozdzielność majątkową w której dom o wartości 500 000 zł przepisali na nią. Czy mimo tego mogę uzyskać zachówek? Dom kupili z ojcem wspólnie w trakcie trwania małżeństwa głównie za jego zarobki.
Proszę pilnie zgłosić się do prawnika po poradę. Blog temu nie służy, poza tym internet nie zastąpi bezpośredniej rozmowy.
Dzień dobry,
Mój brat otrzymał spadek po ojcu w całości – ja i moja siostra zostaliśmy wydziedziczeni. Mimo niesłuszności wydziedziczenia nie podważaliśmy go ze względu na przewlekłość spraw sądowych, a dodatkowo mamy dzieci, którym należy się zachowek. Mój nieletni syn wniósł o zachowek. Mój brat podnosi, że do masy spadkowej mój syn powinien doliczyć wartość mieszkania jakie ja otrzymałem od ojca 16 lat przed śmiercią ojca. Nie bardzo rozumiem dlaczego. Przecież pozew wnosi mój syn a nie ja. Poza tym zastanawiam się czy to mój brat nie powinien w odpowiednim terminie, 5 lat od otwarcia testamentu, wnieść przeciwko mnie pozwu o zwrot darowizny w związku z zaliczeniem jej do masy spadkowej czego nie uczynił. Pozdrawiam.
Dzień dobry
Moja babcia zmarła 2001 roku i teraz kuzynostwo założyło sprawę do sądu niema testamentu gdzie ja jestem meldowana ta z rodziną i płace podatek ,a tam też mieszkał mój ojciec który zmarł 2014 roku nie wiem co mnie czeka a dzieci moje chodzą do szkoły a córka ma orzeczenie o niepełnosprawności.
Przykro mi, ale nie rozumem sytuacji. A raczej powinnam napisać, że widzę co najmniej kilka możliwości i samej historii i ewentualnych rozwiązań prawnych. To właśnie jest dowód na to, że trzeba o sprawie POROZMAWIAĆ, a nie liczyć na poradę przez internet.
Witam serdecznie,
mam zapytanie w sprawie testamentu. Zmarł mój ojciec, który zostawił po sobie testament. Wszystko przepisał na mnie czyli na córkę. Czy przed sprawą spadkową te darowane rzeczy już są prawnie moje? Czy są mojej mamy?
Dziękuje za odpowiedź
Niestety nie udzielam na blogu porad prawnych.
Zdecydowanie pisanie w komentarzach nie pomoże rozwiązać sprawy, ponieważ sprawa to nie zawsze tylko te trzy fakty, o których piszecie Kochani. Na prawdę wszystko ma znaczenie, a rozwiązanie nigdy nie jest takie proste, jak może się wydawać.
Witam,
mam pytanie odnośnie zachowku i czasu jego przedawnienia. Moja babcia miała dwóch synów Romana i Zbigniewa. Mój ojciec Zbigniew zmarł w 2001. W 2004 babcia notarialnie przepisała darowiznę (pół domu, garaż, działkę) na swojego syna Romana, pomijając swojego wnuka (czyli mnie). Zmarła w sierpniu 2010. W czerwcu 2015 złożyłem w sądzie wniosek o sprawę spadkową i ustalenie kto jest uprawniony do dziedziczenia. Sąd w lipcu orzekł, iż po babci dziedziczą syn Roman oraz wnuk-ja. I teraz moje pytanie czy tą sprawą spadkową bieg przedawnienia przerwał się?? Czy o dnia orzeczenia sądu o prawie do dziedziczenia mam 5 lat na złożenie wniosku o zachowek??
Dziękuję za odpowiedź.
Proszę nie dziękować. Nie udzielam tutaj porad w indywidualnych sprawach, bardzo mi przykro. Zresztą odpowiedź na pytanie od kiedy należy liczyć bieg przedawnienia znajdzie Pan w treści wpisu.