Wpis z dnia 10.04.2011 r. przeniesiony z www.blog.kancelariawaczyna.pl
Obiecałam sobie, że tym razem nie będę pisała o prawie spadkowym (od kilku wpisów piszę tylko o tym dziale prawa). Obietnicę właśnie łamię. Powód? W dniu 7. kwietnia b.r. Prezydent podpisał ustawę nowelizującą kodeks cywilny – wprowadzającą zapis windykacyjny. Ustawa wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od opublikowania.
Nowelizacja stwarza nowe możliwości w rozrządzeniu majątkiem na wypadek śmierci. Zapis windykacyjny można ustanowić wyłącznie w testamencie notarialnym. Jest to rozwiązanie słuszne zwłaszcza, jeżeli weźmiemy pod uwagę fakt, że obok zapisu windykacyjnego pozostawiono dotychczasowy zapis, jako zapis zwykły. Notariusz ma być gwarantem prawidłowej redakcji testamentu, co ma wyeliminować wątpliwości, co do charakteru zapisu i interpretacji woli spadkodawcy. Skutkiem dokonania zapisu windykacyjnego jest przejście własności na zapisobiorcę windykacyjnego już w chwili śmierci spadkodawcy, z mocy prawa.
Przedmiotem zapisu mogą być:
1) rzeczy oznaczone co do tożsamości,
2) zbywalne prawa majątkowe,
3) przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne
Dodatkowo, w drodze zapisu windykacyjnego, można ustanowić na rzecz zapisobiorcy windykacyjnego użytkowanie lub służebność.
Do zapisu windykacyjnego stosuje się odpowiednio przepisy o powołaniu spadkobiercy, przyjęciu i odrzuceniu spadku, o zdolności do dziedziczenia i o niegodności. Podobnie jak spadek, można go odrzucić w terminie 6 miesięcy.
Aby zapis windykacyjny był skuteczny, przedmiot zapisu musi być własnością spadkodawcy w chwili jego śmierci (bez obciążenia zobowiązaniem do zbycia tego składnika majątkowego). Po drugie zapisobiorca musi żyć w chwili otwarcia spadku. Jeżeli te warunki są spełnione, przedmiot objęty zapisem windykacyjnym jest wyłączony ze spadku. Podobnie jednak, jak do tej pory darowizny, wartość zapisu windykacyjnego dolicza się do spadku przy obliczaniu wysokości zachowku.
Zapisobiorca windykacyjny odpowiada za długi spadkowe:
do momentu działu spadku – solidarnie ze spadkobiercami (oczywiście z prawem regresu), od dokonania działu spadku – do wysokości wartości przysporzenia według stanu i cen z chwili otwarcia spadku.
Powyższe uwagi są jedynie wprowadzeniem, a nie szczegółowym omówieniem nowej instytucji prawa spadkowego. Wspomniana nowelizacja kodeksu cywilnego stwarza możliwość spadkodawcom skutecznego przekazania określonych części majątku na rzecz konkretnych osób. Należy pamiętać jedynie, że rozdysponowanie prawie całym majątkiem przez zapis (lub zapisy) windykacyjny prowadzi do osiągnięcia skutku odmiennego od zamierzonego – zapisobiorcy będą w rzeczywistości spadkobiercami, z wszystkimi tego konsekwencjami (art. 961 k.c.).
Moim zdaniem zapis windykacyjny należy ocenić bardzo pozytywnie. Wydaje mi się, że możliwość ta będzie szczególnie cenna przy przekazywaniu przedsiębiorstw lub gospodarstw rolnych, choć z całą pewnością najpopularniejsze będą zapisy windykacyjne dotyczące nieruchomości. Zainteresowani mogą zapoznać się z treścią ustawy na stronie:http://orka.sejm.gov.pl/opinie6.nsf/nazwa/2116_u/$file/2116_u.pdf
Dzień dobry!
{ 1 trackback }